Nietolerancja laktozy. Objawy nietolerancji laktozy, dieta i leczenie

Nietolerancja laktozy jest bardzo częstym problemem. Co ciekawe, częściej jest to problem nabyty niż wrodzony. Nietolerancja laktozy dotyczy zarówno dzieci jak i dorosłych i może pojawić się na każdym etapie życia. Bywa mylona z alergią na białka mleka krowiego i zespołem jelita drażliwego. Co musisz wiedzieć o nietolerancji laktozy?

Spis treści

• Co to jest nietolerancja laktozy i jak odróżnić ją od alergii?
• Badania na nietolerancję laktozy.
• Jakie są objawy nietolerancji laktozy
• Nietolerancja laktozy u osoby dorosłej i nietolerancja laktozy u dziecka.
• Nietolerancja laktozy – dieta
• Czy mleko kozie i owcze zawiera laktozę?
• Czy przetwory mleczne zawierają laktozę?
• Suplement diety na nietolerancję laktozy

Co to jest nietolerancja laktozy i jak odróżnić ją od alergii?

Laktoza to cukier mleczny, który w organizmie rozkładamy jest za pomocą enzymu – laktazy. To właśnie niedobór tego enzymu odpowiedzialny jest za nietolerancję laktozy. Jako, że laktoza zawarta jest w produktach mlecznych pacjenci często myślą, że skoro cierpią na dolegliwości po zjedzeniu nabiału to mają alergię na mleko. Tymczasem w przypadku nietolerancji nie jest angażowany układ immunologiczny, a problem wynika właśnie z braku lub niedoboru laktazy.

Alergia a nietolerancja – przeczytaj

Podstawowa różnica w zaleceniach dietetycznych: osoby z nietolerancją laktozy mogą jeść bezlaktozowe produkty mleczne, osoby z alergią muszą wyeliminować nabiał.

Badania na nietolerancję laktozy.

Jeśli zaobserwujesz tego typu objawy warto wykonać badania w kierunku nietolerancji laktozy: badania genetyczne lub wodorowe testy oddechowe. Badania genetyczne określają skłonność do wrodzonej nietolerancji laktozy. Testem potwierdzającym będzie nieinwazyjny test wodorowy lub bardziej inwazyjna biopsja jelita. Wiele osób nie wykonuje testów i diagnozuje u siebie nietolerancję po objawach. Jak może objawiać się nietolerancja laktozy?

Nietolerancja laktozy – objawy

Objawy nietolerancji laktozy dotyczą przede wszystkim układu pokarmowego. Co ważne występują one zwykle krótko po spożyciu produktów bogatych w laktozę. Jeśli około 30 minut po posiłku z nabiałem odczuwasz:

• Bóle brzucha
• Przelewanie w jelitach
• Wzdęcia, uczucie pełności
• Lub często masz biegunki

To problemem może być właśnie laktoza!  Co ważne, nie wszystkie produkty mają taką samą zawartość laktozy. Dlatego więcej objawów możesz mieć np. po płatkach z mlekiem albo kawie z mlekiem (mleko słodkie jest bogate w laktozę), a mniejsze np. po kefirze czy jogurcie (gdzie laktozy jest mniej)

Nietolerancja laktozy u osoby dorosłej i nietolerancja laktozy u dziecka.

Wrodzona nietolerancja laktozy jest bardzo rzadka. Jeśli zostanie stwierdzona wymaga zastosowania specjalistycznego żywienia noworodka i niemowlęcia. Diagnostykę w tym kierunku zaleca lekarz pediatra. Najczęściej mamy jednak do czynienia z nietolerancją wtórną. Może ona być stała lub okresowa i pojawić się na każdym etapie zycia. Pomimo, że wraz z wiekiem aktywność laktazy zmniejsza się to u większości ludzi utrzymuje się na poziomie wystarczającym do trawienia laktozy. Jednak ¼ populacji może mieć z tym problem. Co ciekawe odsetek osób z nietolerancją laktozy zależy między innymi od kraju pochodzenia.

Dodatkowo czasowa nietolerancja laktozy może wynikać ze zniszczenia kosmków jelitowych na skutek chemioterapii, antybiotykoterapii czy innych przyjmowanych leków lub używek. Po regeneracji jelita spożywanie produktów z laktozą znów stanie się możliwe.

Nietolerancja laktozy u dziecka również może powstać w wyniku zniszczenia kosmków lub w wyniku predyspozycji genetycznych. Konieczna jest wówczas dieta eliminacyjna i stosowanie produktów bez laktozy.

Nietolerancja laktozy – dieta

Nietolerancja  oznacza konieczność wprowadzenia do diety nabiału bez laktozy. Obecnie na rynku jest szeroki wybór  produktów bezlaktozowych np. masła, mleka, sera, jogurtów. Całkowita rezygnacja z nabiału jest konieczna jeśli występuje alergia na białka mleka krowiego.

Pamiętaj! Nabiał bez laktozy nie zawiera cukru mlecznego, ale nadal zawiera białka mleka krowiego!

Jeśli nietolerancja  jest wynikiem czasowego zniszczenia kosmków wówczas zaleca się na jakiś czas odstawić produkty z laktozą i pozwolić na ich regenerację. Po upływie 3-4 tygodni można powoli zacząć wprowadzać produkty z laktozą. Jednak należy pamiętać, że u około 25% pacjentów nietolerancja laktozy będzie miała charakter trwały i aby uniknąć dolegliwości należy prowadzić dietę bez laktozy.

Czy mleko kozie i owcze zawiera laktozę? 

Nabiał owczy i kozi nie może być zamiennikiem na diecie bez laktozy. Prawdą jest, że mleko kozie i owcze zawiera mniej laktozy niż mleko krowie (i kobiece), ale ilość nadal jest wystarczająca żeby wywołać objawy nietolerancji.

Czy przetwory mleczne zawierają laktozę?

Wiele osób czuje, że w nietolerancji laktozy ma mniejsze objawy po zjedzeniu np. jogurtu czy kefiru niż słodkiego mleka. Faktem jest, że fermentowane produkty mleczne zawierają mniej laktozy niż mleko słodkie, gdyż częściowo laktoza zostaje „zjedzona” przez żywiące się nią bakterie. To czy pacjent z nietolerancją laktozy może jeść produkty mleczne fermentowane zależy głównie od jego indywidualnej wrażliwości. Natomiast dieta całkowicie bezlaktozowa polega na odstawieniu również mlecznych produktów fermentowanych, gdyż nadal zawierają one laktozę.

Suplement diety na nietolerancję laktozy

Reklamy suplementów z laktazą brzmią bardzo obiecująco – jedna tabletka przed posiłkiem i problem znika. O ile faktycznie mogą one być przydatne w określonych przypadkach, kiedy wiemy, że będzie nam trudno utrzymać dietę (np. wyjazdy czy święta) o tyle stałe przyjmowanie laktazy w tabletkach nie jest dobrym pomysłem. Zawsze warto najpierw skonsultować się z lekarzem i wykonać badania czy problemem jest faktycznie laktoza .Bóle brzucha, biegunki, wzdęcia mogą mieć wiele przyczyn i dopiero kompleksowe badania pozwalają na znalezienie ich źródła i wdrożenie odpowiedniego leczenia.

Dieta bezmleczna – zajrzyj tutaj!